تبادل
لینک هوشمند
سرعت برداری
سرعت برداری، یک اندازه‌گیری برداری، از مقدار و جهت جابجایی است. مقدار مطلق بزرگی سرعت، تندی نامیده می‌شود. سرعت را همچنین می‌توان بصورت نرخ جابجایی تعریف نمود.
مشتق اول منحنی سرعت-زمان در هرلحظه،
شتاب لحظه‌ای نامیده می‌شود در حالیکه
انتگرال آن منحنی بین هر دو نقطه نمودار
(مساحت زرد رنگ زیر منحنی)، فاصله جابجا
شده در آن مدت را می‌دهد.
تعریف سرعت برداری:
در هر دو شاخه مکانیک میانگین تندی v یک جسم که در حال پیمودن مسافت d در مدت زمان t است به‌وسیله فرمول ساده زیر بدست می‌آید.
v = dr/dt.
بردار سرعت لحظه‌ای جسمی v که موقعیتش در زمان t به‌وسیله (x(t نشان داده شده را می‌توان بصورت مشتق آن، از رابطه ذیل محاسبه نمود.
v = dx/dt.
رابطه سرعت برداری و شتاب:
شتاب تغییر سرعت جسم در خلال زمان است. میانگین شتاب a جسمی که طی زمان t سرعتش از vi به vf تغییر می‌کند توسط فرمول زیر بدست می‌آید.
a = (vf - vi)/t.
بردار شتاب لحظه‌ای a جسمی که موقعیتش در زمان t به‌وسیله (x(t نشان داده شده بصورت ذیل است.
a = d2x/(dt)2
محاسبه سرعت نهایی vf جسمی که با سرعت اولیه vi شروع به حرکت کرده سپس در مدت زمان t به شتاب a می‌رسد اینگونه است:
vf = vi + a t
متوسط سرعت جسمی با شتاب ثابت برابر (vf + vi) است.
رابطه سرعت و جابجایی:
برای پیدا کردن میزان جابجایی d چنین جسم شتابداری در مدت زمان t این مفهوم را در فرمول اول جایگزین کنید تا رابطه ذیل بدست آید:
d = t (vf + vi)/2
هنگامیکه تنها سرعت اولیه جسم مشخص است فرمول
d = vi t + (a t 2)/2
را می‌توان مورد استفاده قرار داد.
از ترکیب فرمول‌های پایه برای میزان جابجایی و سرعت نهایی می‌توان فرمول جدیدی که مستقل از زمان است را ایجاد نمایند:
vf2 = vi2 + 2a d
فرمول‌های بالا هم در مکانیک سنتی و هم در نسبیت خاص معتبر هستند. اختلاف مکانیک سنتی و نسبت خاص در توصیف یک وضعیت مشابه به‌وسیله ناظران متفاوت است. بخصوص، در مکانیک سنتی تمامی ناظران درباره مقدارt هم عقیده هستند، همچنین قوانین تغییر وضعیت موقعیتی را ایجاد می‌نمایند که در آن تمامی ناظران فاقد شتاب، مقدار مشابهی را برای شتاب جسم اعلام می‌نمایند. اما هیچیکس از آنها در نسبیت خاص درست نیستند.
نظرات شما عزیزان:
